Rozdzielność majątkowa

Rozdzielność majątkowa – co to jest?

Rozdzielność majątkowa to jedna z najczęściej wybieranych umów majątkowych małżeństwa. Znana jest powszechnie pod nazwą intercyza. Umożliwia wprowadzenie podziału dóbr wypracowywanych przez poszczególnych małżonków. Występuje tu zniesienie zasad dotyczących wspólnoty majątkowej, jakie są odgórnie obowiązujące w przypadku każdego małżeństwa. W domyślnym układzie małżeńskim podział dobytku kształtuje się następująco: wszystko, co uzyskaliśmy przed zawarciem związku małżeńskiego, jest tylko i wyłącznie naszą własnością. Natomiast po ślubie para, bogacąc się, wypracowuje wspólną masę majątkową, która w przypadku rozwodu ulega równomiernemu podziałowi. W wypadku rozdzielności majątkowej każdy z partnerów wypracowuje zysk finansowy i materialny na własny rachunek.

Rozdzielność majątkowa – jak ją uzyskać?

Aby zaistniała rozdzielność majątkowa, niezbędna jest dobrowolna decyzja obu partnerów. Istnieje możliwość uzyskania tej rozdzielności za sprawą orzeczeniu woli tylko i wyłącznie jednej ze stron, jeśli zdecydujemy się wkroczyć na drogę postępowania sądowego. Przesłanką do otrzymania na nią zgody wymiaru sprawiedliwości mogą być tylko poważne powody małżeńskie.

Umowa majątkowa małżeńska – rodzaje

Regułą w stosunkach majątkowych między małżonkami jest wspólność ustawowa. Oprócz tego można wyróżnić cztery rodzaje małżeńskich umów majątkowych, należą do nich:

umowa rozszerzająca wspólność ustawową
umowa ograniczająca wspólność ustawową
umowa ustanawiająca rozdzielność majątkową
umowa ustanawiająca rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków.

Umowa rozszerzająca wspólność ustawową

Umowa rozszerzająca wspólność ustawową polega na tym, że do majątku wspólnego małżonków zalicza się składniki majątkowe, które przy braku umownych postanowień weszłyby zgodnie z postanowieniami do majątków osobistych małżonków. Ważne w tym rozwiązaniu jest to, że małżonkowie mogą w umowie określić, jakie elementy majątku osobistego każdego z nich wejdą w skład majątku wspólnego. W skrajnym przypadku małżonkowie mogą rozszerzyć wspólność majątkową na wszystkie przedmioty należące do nich w chwili zawarcia umowy oraz przedmioty nabyte przez nich w przyszłości. Należy przy tym pamiętać, że małżonkowie nie mają pełnej swobody w kształtowaniu ustroju wspólności rozszerzonej.

Umowa ograniczająca wspólność ustawową

Małżonkowie mogą rozszerzać i ograniczać wspólność majątkową. Wspólność ograniczona polega na tym, że małżonkowie mogą wyłączyć z majątku wspólnego określone rodzajowo składniki majątku, które weszłyby do majątku wspólnego. Przepisy nie zawierają ograniczeń dotyczących zakresu zmniejszenia wspólności. Pamiętajmy jednak, że małżonkowie nie mają, w tym zakresie pełnej swobody. Ograniczają ich bowiem:

– ograniczenie wspólności, które może doprowadzić do tego, że majątek przestanie istnieć,
– nie może naruszać postanowień art. 3531kc,
– umowa nie może wykluczać tych składników majątku, które na mocy prawa stanowią majątek obojga małżonków.

Zawarcie umowy majątkowej tzw. rozdzielności majątkowej

W przypadku ustalenia przez małżonków decyzji o wprowadzeniu rozdzielności majątkowej mogą oni zabiegać o podpisanie odpowiedniej umowy w formie aktu notarialnego w kancelarii notariusza. Podpisanie umowy może nastąpić w dowolnie wybranym terminie. Istnieje możliwość zasięgnięcia pełnomocnictwa, które przeprowadzi wszystkie czynności prawne w tej sprawie. Dowolności podlega ustanawiany wtedy podział majątkowy, który może być zarówno rozszerzany bądź ograniczany przez podmioty umowy. Warunkiem koniecznym jest uzyskanie całkowitej zgody osób biorących udział w procesie. Później wyznacza się termin wprowadzenia sporządzonego pisma w życie. Najczęściej wybieranym terminem początkowym dla rozpoczęcia rozdzielności majątkowej jest dzień zawarcia tej umowy. Ponadto, mamy sposobność dołączenia innych dokumentów do umowy takich jak np. podział majątku wspólnego, przenoszący mienie na majątek odrębny. Przy ustalaniu takowego podziału można również się umówić na obowiązek dopłaty którejś ze stron, tak aby pokryć straty w przysposabianiu mienia.

Umowa ustanawiająca rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków.

Umowa ta polega na tym, że w trakcie trwania małżeństwa istnieją tylko majątki osobiste i nie ma majątku wspólnego. W chwili ustania tego ustroju następuje wyrównanie dorobków. Ustanie ustroju następuje, na przykład poprzez rozwód lub rozwiązanie umowy między małżonkami. Po chwili jego ustania następuje wyrównanie dorobków. Małżeńskie umowy majątkowe muszą być zawarte w formie aktu notarialnego.

Rozdzielności majątkowa – dlaczego jest korzystnym rozwiązaniem?

Zawieranie umowy o rozdzielności majątkowej podyktowane jest określonymi przypadkami, a nie działaniem profilaktycznym na wypadek wystąpienia jakiś sporów. Jednak świadomość możności wystąpienia poważnych problemów małżeńskich zwiększa się i tym samym notuje się wzrost zawierania umów przed lub zaraz po ślubie. Niemniej, do najczęstszych przypadków podjęcia takiej decyzji zalicza się:

prowadzenie działalności biznesowej przez obu małżonków
zgromadzenie dużego majątku przez jednego małżonka
marnotrawienie majątku przez jednego z partnerów

Rozdzielność majątkowa u notariusza

Próba sporządzenia umowy rozdzielności majątkowej na własną rękę będzie się wiązała z nieważnością obowiązujących w niej zasad. Taki dokument nie ma mocy prawnej, dlatego że w wyniku zawieranego ślubu jest sporządzany akt prawny. Aby znieść jego domyślne ustalenia potrzebne jest również pismo mające równą wartość cywilno-prawną. O konieczności formalnego wystąpienia w tej sprawie może świadczyć, że wspólność czy rozłączność majątkowa definiują kwestię podmiotów zewnętrznych o ubieganie się chociażby zaciągniętych należności.

Umowa majątkowa po rozwodzie

Prawa małżeńskiej wspólnoty majątkowej nie można dzielić w trakcie trwania związku. Jest to możliwe dopiero po orzeczeniu rozwodu. Najprostszym rozwiązaniem jest porozumieć się w sprawie podziału majątku, a potem pójść do sądu bez orzekania o winie. Podział umowny zaoszczędzi sporo czasu i pieniędzy. W przypadku podziału ruchomości np. samochodu, mebli, sprzętu AGD itp. oraz praw majątkowych takich jak lokaty bankowe fundusze oszczędnościowe, wystarczy pisemna umowa, w której wymieniamy przedmioty podlegające podziałowi. Jeżeli przy podziale, okaże się, ze wartość przydzielonych przedmiotów nie jest równa, małżonkowie muszą ustalić spłaty lub dopłaty. Nie jest to jednak konieczne. Podział nieruchomości dokonujemy tylko w formie aktu notarialnego. Inaczej umowa będzie nieważna.

Zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią. Udzielimy fachowej porady w zakresie rozdzielności majątkowej, a także sporządzimy wszelką niezbędną dokumentację i przeprowadzimy Państwa przez całą procedurę