Intercyza to umowa regulująca kwestie majątkowe między małżonkami lub osobami zamierzającymi zawrzeć związek małżeński.
Bez zawierania umowy, z chwilą zawarcia małżeństwa, między małżonkami powstaje automatycznie ustawowa wspólność majątkowa, a więc praktycznie wszystko co nabędą w czasie trwania małżeństwa staje się ich wspólną własnością. Sporządzenie intercyzy prowadzi do wprowadzenia odmiennego ustroju małżeńskiego. Małżonkowie mogą zdecydować się na jeden z niżej wymienionych ustrojów majątkowych:
- ograniczona wspólność majątkowa,
- rozszerzona wspólność majątkowa,
- rozdzielność majątkowa,
- rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków
Intercyzę zawiera się przed notariuszem. Musi mieć ona formę aktu notarialnego, gdyż w przeciwnym razie będzie nieważna. Najczęściej intercyza jest podpisywana przed zawarciem małżeństwa, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby strony zawarły ją już w trakcie małżeństwa. Nie można jednak zawrzeć intercyzy z mocą wsteczną. Intercyza nie jest dokumentem wiążącym małżonków na zawsze. Mogą zmienić treść umowy lub w dowolnym czasie ją rozwiązać. Z chwilą rozwiązania intercyzy między małżonkami powstaje ustrój wspólności ustawowej. Zarówno zmiana majątkowej umowy małżeńskiej, jak i jej rozwiązanie wymaga dla swojej ważności formy aktu notarialnego.
Największą zaletą intercyzy zaletą jest zabezpieczenie majątku jednego z małżonków w razie długów lub bankructwa drugiego. Ważną okolicznością umowy jest termin jej podpisania. Sporządzenie intercyzy nie wyklucza wspólnej odpowiedzialności małżonków za zobowiązania powstałe przed dniem jej podpisania.
Warunki podpisania intercyzy
- do notariusza muszą się stawić obie strony umowy
- żadna ze stron umowy nie może być ubezwłasnowolniona i musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych.
- do podpisania intercyzy potrzebna jest zgoda obojga małżonków
- notariusz musi sprawdzić tożsamość stron umowy na podstawie ważnych dowodów osobistych
- gdy intercyza jest podpisywana już po zawarciu małżeństwa, należy okazać notariuszowi skrócone akty małżeństwa
- jeżeli umowę podpisują przyszli małżonkowie, a z jakichś powodów do ślubu nie dojdzie, dokument traci swoją ważność
Opłaty za sporządzenie intercyzy
- taksa notarialna – 400 zł,
- podatek VAT – 23% od kwoty taksy – 92 zł
- wypisy zawartej umowy – kilkanaście złotych za każdy wypis
Oryginał aktu notarialnego zostaje zawsze w kancelarii notarialnej, w której został sporządzany.
Elementy wyłączone spod intercyzy
Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy wyłącza:
- przedmioty majątkowe, które przypadną małżonkowi z tytułu dziedziczenia, zapisu lub darowizny
- prawa majątkowe, które wynikają ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom
- prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie
- wierzytelności z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia, o ile nie wchodzą one do wspólności ustawowej, jak również wierzytelności z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę
- niewymagalne jeszcze wierzytelności o wynagrodzenie za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej każdego z małżonków.